Onderzoek: Deze factoren dragen bij aan datagedreven innovatie bij gemeenten

Wat kunnen we leren van succesvolle dataprojecten bij gemeenten?

Hoe gaaf kan het zijn, onderzoek te mogen doen naar succesvolle dataprojecten bij gemeenten! Samen met mijn collega-onderzoekers mocht ik, in opdracht van het A&O fonds Gemeenten, 18 succesvolle dataprojecten onder de loep nemen.

In de afgelopen jaren is er in overheidssectoren een start gemaakt met datagedreven werken en zijn er vele experimentele projecten uitgevoerd. Het is nu zinvol om terug te kijken op deze periode en te bezien wat er geleerd kan worden van de vele dataprojecten.

Het onderzoek
Analyse en vergelijking van 18 cases

Van deze dataprojecten zijn er 18 geselecteerd op voorwaarde dat de datagedreven innovatie geïmplementeerd en zo mogelijk ook opgeschaald is.

De projecten:

• Slim vegen – Gemeente Utrecht
• Data-applicatie Ondermijning – gemeente Zaanstad
• Datagedreven audit – gemeente Utrecht
• Voorspelmodel startkwalificatie Jongeren – Dienst Gezondheid & Jeugd Regio Zuid-Holland Zuid
• Monitor Sociaal Domein – gemeenschappelijke regeling Drechtsteden
• en nog 13 andere.

Deze cases zijn vergeleken en geanalyseerd. Hierbij is gekeken door de bril van innoveren en leren. Doel van het onderzoek is om de lessons learned uit succesvolle projecten datagedreven innovatie in kaart te brengen. Op basis hiervan worden ook aanbevelingen gedaan over mogelijke vervolgstappen voor datagedreven innovatie in overheidsorganisaties.

De resultaten van dit onderzoek zijn nu gepubliceerd in het ‘Onderzoeksrapport Datagedreven innovatie’ dat onderaan dit artikel ook te downloaden is.

Inzicht
Succesfactoren bij datagedreven innovatie

We raken bij dit onderzoek interessante thema’s aan die ook weer interessante vragen oproepen. Waarom is opschaling zo lastig in gemeenteland? Klopt het dat er bij innovaties beter gestuurd kan worden door het management? Is een business case verstikkend voor een goed innovatieklimaat? En vooral, levert innovatie maatschappelijke waarde op?

Om inzicht te krijgen in hoe de publieke en leerwaarden zijn gerealiseerd, zijn de geselecteerde cases bestudeerd, vergeleken, gecodeerd en thematisch geordend. Op deze wijze ontdekten we verschillende samenhangende en vaker terugkerende factoren die hebben bijgedragen aan het bereiken van doelen en het tot stand brengen van datagedreven innovatie.

Factoren die hebben geleid hebben tot resultaten in de cases zijn onder andere:

• zeer vaardige projectleiders;
• het werken met multidisciplinaire innovatieteams;
• sterke drijfveren van betrokkenen om te vernieuwen;
• leren van de markt;
• leren op een informele en cyclische wijze;

Rapport
Ingrediënten voor verdere ontwikkeling methodieken voor datagedreven en publieke innovatie

Deze kernfactoren zijn in het rapport uitgewerkt in negen thema’s die voor datagedreven innovatie in gemeenten relevant zijn. Elk thema sluit af met ‘opties voor acties’, interventies die practitioners in de eigen praktijk van innovatie naar eigen inzicht kunnen inzetten. Het onderzoek wil hiermee een bijdrage leveren aan het actief leren van practitioners.

Doelgroep van het rapport

Doelgroep van dit onderzoeksrapport is iedereen die met de voeten in de klei aan opgaven van gemeenten wil werken op een innovatieve manier, en met gebruik van nieuwe technologie. Dit kunnen projectleiders datagedreven werken zijn, innovatie-adviseurs, maar ook programmamanagers uit de domeinen van gemeenten, beleidsadviseurs en communicatieadviseurs.

Daarnaast is dit ook goede leeskost voor bestuurders en directies van gemeenten. Het is niet voor niets dat in de recent vastgestelde “Interbestuurlijke Datastrategie Nederland” wordt geconcludeerd dat gebruik van data, in samenhang met Artifical Intelligence en digitalisering, steeds meer een ‘Chefsache’ is.

Download rapport

Ik wil graag mijn medeonderzoekers Renz Davits, Vivian Heijnen, Martin Jansen en Tom Pots bedanken voor dit mooie traject. Mede dankzij jullie is dit rapport tot stand gekomen.

Download hier het volledige het rapport

Meer weten? 

Vragen over het onderzoek? Aarzel niet om contact met mij op te nemen.

Meer informatie over hoe we bij Parell je organisatie kunnen helpen bij datagedreven transformatie vind je hier.